Uznanie za obywatela polskiego przy zezwoleniu na pobyt stały
Jedną z kilku dróg prowadzących do uzyskania obywatelstwa polskiego jest procedura uznania za obywatela polskiego. Zamysłem ustawodawcy, było utworzenie procedury pozwalającej na łatwiejsze uzyskanie obywatelstwa przez cudzoziemców, którzy faktycznie żyją i mieszkają w Polsce. Na dwie najbardziej kluczowe przesłanki do uznania za obywatela polskiego składa się wymóg potwierdzonej znajomości języka polskiego w stopniu B1 oraz udokumentowany, nieprzerwany pobyt na terytorium Polski.
Pobyt na terytorium Polski przy uznaniu za obywatela można zalegalizować poprzez kilka dokumentów, a jednym z nich jest zezwolenie na pobyt stały.
O zezwolenie na pobyt stały może ubiegać się osoba, która:
- jest dzieckiem obywatela polskiego, pozostającym pod jego władzą rodzicielską;
- jest dzieckiem cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, pozostającym pod jego władzą rodzicielską, urodzonym (a, b lub c):
- po udzieleniu temu cudzoziemcowi tego zezwolenia,
- lub w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi
- lub w okresie pobytu tego cudzoziemca w Polsce na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych, zgody na pobyt tolerowany albo w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy/ udzieleniem ochrony uzupełniającej.
- posiada Kartę Polaka lub jest osobą o polskim pochodzeniu - i zamierza osiedlić się w Polsce na stałe;
- pozostaje w uznawanym przez prawo RP związku małżeńskim z obywatelem polskim oraz spełnia łącznie dwa kolejne warunki:
- pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem złożenia wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, oraz
- bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie w Polsce przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych;
- jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu art. 115 § 22 Kodeksu karnego i spełnia łącznie trzy kolejne warunki
- przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi,
- współpracował z organami ścigania w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 189a § 1 Kodeksu karnego
- ma uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia;
- bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie tego zezwolenia przebywał nieprzerwanie w Polsce przez okres nie krótszy niż:
- 5 lat w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy, udzieleniem ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
- 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany udzielonej na podstawie art. 351 pkt 1 lub 3 ustawy o cudzoziemcach,
- udzielono mu na terytorium RP azylu.
Nieprzerwany pobyt, co do zasady, oznacza, że żadna z przerw w pobycie na terytorium Polski w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy, a wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w okresach stanowiących podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały.
Od powyższej reguły istnieją jednak pewne wyjątki i nieobecność może zostać usprawiedliwiona:
- wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- towarzyszeniem takiemu cudzoziemcowi przez jego małżonka lub małoletnie dziecko, lub
- szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (związaną np. z hospitalizacją, koniecznym leczeniem niemożliwym do przeprowadzenia w Polsce) i trwała nie dłużej niż 6 miesięcy, lub
- wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach, przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni (np. wyjazdem w ramach programu Erasmus).
Zezwolenie na pobyt stały składa się osobiście, nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium RP.
W przypadku osoby małoletniej wniosek składają, rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodziców i opiekunów. Jednakże, jeżeli wniosek dotyczy małoletniej, która ukończyła 6. rok życia, wymagana jest jego obecność przy składaniu wniosku.
Wniosek wypełniony czytelnie w języku polskim należy złożyć w 2 egzemplarzach (w sprawach cudzoziemców, którzy nie ukończyli 13 lat - tylko 1 egzemplarz wniosku). Dołączyć do niego należy:
- 4 aktualne, nieuszkodzone, kolorowe fotografie dokumentowe o wymiarach 35 x 45 mm, wykonane w ciągu ostatnich 6 miesięcy
- ważny dokument podróży (2 kserokopie wszystkich zapisanych jego stron zawierających pieczątki, adnotacje i wpisy, oryginał do wglądu); w sprawach cudzoziemców, którzy nie ukończyli 13 lat - tylko 1 kserokopia dokumentu podróży;
- dokumenty potwierdzające wymagany nieprzerwany pobyt w Polsce.
- potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej (jeśli jest wymagana).
Wniosek składa się we właściwym miejscowo urzędzie wojewódzkim.
Koszt wydania zezwolenia na pobyt stały wynosi 640 zł. Opłatę wnosi się na wskazany przez urząd rachunek. W przypadku uzyskania decyzji negatywnej, opłata jest zwracana.
Natomiast w przypadku otrzymania pozytywnej decyzji w sprawie, cudzoziemiec jest zobowiązany do wpłaty 100 zł za wystawienie Karty Pobytu.
Ewentualne braki w dokumentach należy uzupełniać zgodnie z treścią otrzymanych wezwań.
Źródło: mos.cudzoziemcy.gov.pl