Podstawy przywrócenia obywatelstwa polskiego
Cudzoziemcowi, który utracił obywatelstwo polskie przed dniem 1 stycznia 1999 r. przywraca się na jego wniosek obywatelstwo polskie, jeżeli utracił je na skutek jednego z poniższych zdarzeń:
- nabycie obywatelstwa obcego (art. 11 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.),
- przyjęcie urzędu publicznego w państwie obcym (art. 11 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.),
- wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym (art. 11 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.),
- rozciągnięcie utraty obywatelstwa na żonę lub dziecko osoby, która utraciła obywatelstwo polskie (art. 13 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.),
- uzyskanie zgody na nabycie obywatelstwa obcego (art. 11 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25),
- pozbawienie obywatelstwa polskiego gdyż naruszył obowiązek wierności wobec Państwa Polskiego lub działał na szkodę żywotnych interesów Polski Ludowej, lub nielegalnie opuścił obszar Państwa Polskiego po dniu 9 maja 1945 r., lub odmówił powrotu do kraju na wezwanie właściwej władzy lub uchylał się od wykonania obowiązku wojskowego lub skazany został za granicą za zbrodnię pospolitą lub jest recydywistą (art. 12 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25 oraz art. 15 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.)
- rozciągnięcie utraty obywatelstwa na dziecko osoby, która została pozbawiona obywatelstwa polskiego lub uzyskała zgodę na nabycie obywatelstwa obcego(art. 11 i 12 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25),
- zrzeczenie się obywatelstwa polskiego (art. 13, ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.),
- złożenie oświadczenia przez obywatelkę polską w związku zawarciem związku małżeńskiego z cudzoziemcem jak również w związku z ustaniem lub unieważnieniem małżeństwa cudzoziemki z obywatelem polskim (art. 14 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.)
Nie przywraca się obywatelstwa polskiego cudzoziemcowi, który dobrowolnie wstąpił w okresie od 1 września 1939 r. do 8 maja 1945 r. do służby w wojskach Państw Osi lub ich sojuszników lub przyjął w okresie od 1 września 1939 r. do 8 maja 1945 r. urząd publiczny w służbie Państw Osi lub ich sojuszników lub działał na szkodę Polski, a zwłaszcza jej niepodległości i suwerenności, lub uczestniczył w łamaniu praw człowieka. Ponadto nie przywraca się obywatelstwa polskiego cudzoziemcowi, jeżeli stanowi to zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Nabycie obywatelstwa polskiego następuje w dniu, w którym decyzja o przywróceniu obywatelstwa polskiego stała się ostateczna. Jest to bardzo istotne, gdyż ma to m. in. ten skutek, że przywrócenie obywatelstwa nie rozciąga się na dorosłe już dzieci, które urodziły się w okresie gdy ktoś był pozbawiony obywatelstwa polskiego.
