II OSK 1178/12 - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie
Wyrok
Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie
z dnia 30 października 2013 r.
II OSK 1178/12
UZASADNIENIE
Skład orzekający
Przewodniczący: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms (spr.).
Sędziowie NSA: Jacek Chlebny, del. Leszek Kiermaszek.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 30 października 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 lutego 2012 r. sygn. akt IV SA/Wa 1965/11 w sprawie ze skargi Z. A. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia (...) października 2011 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie faktyczne
Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Z. A. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia (...) października 2011 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Wojewoda Mazowiecki decyzją z dnia (...) lipca 2010 r. odmówił stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą. Po rozpatrzeniu odwołania Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzją z dnia (...) października 2011 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia (...) lipca 2010 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że skarżąca urodziła się w dniu (...) lipca 1954 r. w D. w ZSRR jako Z. K., córka I. i R. i z dniem urodzenia nabyła obywatelstwo radzieckie. W dniu urodzenia skarżącej obowiązywała ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25), zatem w świetle przepisów tej ustawy organ dokonał oceny, czy skarżąca nabyła obywatelstwo polskie przez urodzenie. Dziecko nabywa obywatelstwo polskie, gdy: 1) oboje rodzice są obywatelami polskimi albo 2) jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane albo nieznane lub nieokreślone jest jego obywatelstwo (art. 6 ustawy z 1951 r. o obywatelstwie polskim). Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy dziecko urodzone w Polsce, którego jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie - obywatelem innego państwa, nabywa obywatelstwo polskie, chyba że oboje rodzice w oświadczeniu, złożonym zgodnie przed właściwą władzą w ciągu miesiąca od dnia urodzenia się dziecka, wybiorą dla niego obywatelstwo tego państwa obcego, którego obywatelem jest drugie z rodziców, jeżeli prawo tego państwa zezwala na nabycie obywatelstwa w ten sposób. Przepis ten stosuje się także do dzieci urodzonych za granicą z rodziców, z których jedno jest obywatelem polskim, a drugie - obywatelem innego państwa, jeżeli prawo tego państwa stosuje te same zasady do obywatelstwa dzieci, urodzonych w Polsce z rodziców różnego obywatelstwa. Ojciec skarżącej urodził się w dniu (...) maja 1908 r. w W. jako I. G. (od 1932 r. I. K.), syn I. i F. z domu R. i nabył obywatelstwo polskie z dniem 31 stycznia 1920 r. na podstawie przepisu art. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R. P. Nr 7, poz. 44). Ojciec skarżącej w 1932 r. wyjechał do ZSRR i w 1944 r. nabył obywatelstwo radzieckie. Konieczne zatem było, zdaniem organu, ustalenie, czy ojciec skarżącej nie utracił obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego, w świetle którego utrata obywatelstwa polskiego następowała z mocy prawa przez przyjęcie urzędu publicznego lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym bez zgody właściwego wojewody, wyrażonej, w przypadkach zamiaru wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym, w porozumieniu z właściwym dowódcą okręgu korpusu. Kwestia przyjęcia przez ojca skarżącej obowiązków w armii radzieckiej nie została wyjaśniona, albowiem skarżąca nie przedstawiła zaświadczenia wydanego przez właściwe władze Federacji Rosyjskiej, informującego o pełnym przebiegu służby wojskowej ojca skarżącej w Armii Czerwonej (radzieckiej). Skarżąca podniosła jedynie, że władze Rosji takich zaświadczeń nie wydają. Twierdzenia te nie zostały poparte żadnym dokumentem wydanym przez władze rosyjskie, a tym samym należy uznać je za gołosłowne. W ocenie organu przeprowadzone postępowanie wyjaśniające nie potwierdziło, iż w dacie zawarcia związku małżeńskiego przez rodziców skarżącej ((...) lipca 1947 r.), ojciec skarżącej nadal posiadał obywatelstwo polskie. Nie można tym samym przyjąć, iż obywatelstwo polskie nabyła na podstawie przepisu art. 7 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego matka skarżącej, która posiadała obywatelstwo radzieckie. W konsekwencji nie można również uznać, iż obywatelstwo polskie posiadali rodzice skarżącej w dniu jej urodzenia się ((...) lipca 1954 r.). Organ uznał, że materiał dowodowy nie jest wystarczający do jednoznacznego stwierdzenia, że skarżąca nabyła przez urodzenie obywatelstwo polskie, a jednocześnie brak jest dowodów na późniejsze nabycie przez nią obywatelstwa polskiego wskutek decyzji właściwego organu.
W skardze zarzucono, że Minister błędnie przyjął, iż nieprzedstawienie przez skarżącą zaświadczenia o przebiegu służby wojskowej jej ojca w Armii Czerwonej do 19 stycznia 1951 r. uniemożliwiało wyeliminowanie przesłanki utraty przez niego obywatelstwa polskiego wymienionej w art. 11 pkt 2 ustawy z 1920 r. i ustalenie, iż w dacie zawarcia małżeństwa przez rodziców skarżącej tj. w dniu (...) lipca 1947 r. posiadał w dalszym ciągu polskie obywatelstwo. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę, stwierdził, że nieprzedstawienie zaświadczenia o przebiegu służby wojskowej ojca skarżącej w Armii Czerwonej do 19 stycznia 1951 r. uniemożliwiało wyeliminowanie przesłanki utraty obywatelstwa polskiego wymienionej w art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego i ustalenie, że w dacie urodzenia skarżącej posiadał on obywatelstwo polskie. Dla ustalenia okoliczności nabycia przez skarżącą obywatelstwa polskiego miarodajne są przepisy ustawy z 1951 r. o obywatelstwie polskim. Skarżąca urodziła się D. w Związku Radzieckim w dniu (...) lipca 1954 r. Ojciec skarżącej nabył obywatelstwo polskie z dniem 31 stycznia 1920 r., natomiast kwestią sporną w tej sprawie jest, to czy je później utracił. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego słusznie organ przyjął, że dla stwierdzenia, czy ojciec skarżącej w dniu jej urodzenia ((...) lipca 1954 r.) miał obywatelstwo polskie istotne znaczenie miało ustalenie, czy zgodnie z art. 11 pkt 2 ustawy z 1920 r. wstąpił on do służby wojskowej w państwie obcym (Związku Radzieckim), na terytorium którego zamieszkiwał od 1932 r. do 1962 r. Okoliczność tę mogło potwierdzić lub jej zaprzeczyć zaświadczenie wydane przez właściwe władze Federacji Rosyjskiej. Organ odwoławczy wielokrotnie wzywał pełnomocnika strony (pismami z dnia 26 sierpnia 2010 r., z dnia 25 sierpnia 2011 r. oraz z dnia 8 września 2011 r.) do przedłożenia stosownego dokumentu, który jednak nie został przedstawiony. Pełnomocnik strony nie przedłożył także żadnego dokumentu władz Federacji Rosyjskiej, z którego wynikałaby odmowa wydania żądanego przez Ministra dokumentu. Zdaniem Sądu nie ma przy tym decydującego znaczenia okoliczność, czy i kiedy I. K. nabył obywatelstwo radzieckie, gdyż wstąpić do armii radzieckiej mógł nie tylko w związku z posiadaniem obywatelstwa radzieckiego, z którego wynikał obowiązek służby wojskowej, lecz także jako ochotnik. Z akt sprawy wynika, iż ojciec skarżącej nabył to obywatelstwo w 1944 r., co przesądzało o obowiązku odbycia służby wojskowej w ZSRR. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zasadnie organy odmówiły stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą, z uwagi na to, że nie zostało udowodnione nieprzerwane posiadanie obywatelstwa polskiego przez ojca skarżącej do dnia jej urodzenia się.
W skardze kasacyjnej od wyroku skarżąca zarzuciła naruszenie art. 6, 7 i 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim, art. 3 § 1 i 2, art. 135, art. 141 § 4, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.), dalej "p.p.s.a." oraz art. 7, 75, 76 § 2, art. 77, 80 i 138 § 2 k.p.a. Zdaniem skarżącej wadliwie Sąd pierwszej instancji uznał, że nie nabyła z chwilą urodzenia obywatelstwa polskiego, co stanowiło konsekwencje błędnego ustalenia stanu faktycznego. Skarżąca podniosła, że w dniu zawarcia przez jej rodziców związku małżeńskiego jej ojciec posiadał obywatelstwo polskie i skarżąca posiada obywatelstwo polskie od chwili urodzenia. Zarówno Sąd, jak i organy obu instancji nie wskazały dokładnej daty nabycie obywatelstwa obcego, ani nie określiły podstawy prawnej tego nabycia. Przyznanie w czasie wojny obywatelom polskim przez władze radzieckie obywatelstwa radzieckiego w jakiejkolwiek formie nie mogło powodować utraty obywatelstwa polskiego z mocy art. 11 pkt 1 ustawy o obywatelstwie polskim, gdyż było ono konsekwencją narzuconego tym osobom obywatelstwa radzieckiego. Ojciec skarżącej nabywając obywatelstwo radzieckie posiadał je obok obywatelstwa polskiego. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, że do nabycia przez ojca skarżącej obywatelstwa radzieckiego doszło dobrowolnie. Obywatelstwo radzieckie osobom pochodzenia polskiego było nadawane automatycznie, ex lege. Stąd też potencjalny obowiązek służby wojskowej w tym państwie nie mógł nastąpić dobrowolnie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w sposób całkowicie dowolny ustalił, że nabycie obywatelstwa radzieckiego przez ojca skarżącej przesądzało o obowiązku odbycia przez niego służby wojskowej w ZSRR. Skarżąca w trakcie postępowania wskazywała, że nie ma możliwości uzyskania zaświadczenia o przebiegu służby wojskowej jej ojca w Armii Czerwonej. Strona nie ma obowiązku udowadniania faktów bądź braku faktów negatywnych. Niedopuszczalne jest wyciąganie dla niej negatywnych skutków procesowych w związku z obiektywną niemożliwością zrealizowania zobowiązania organu administracji do pozyskania i załączenia dowodu wykluczającego istnienie przesłanki negatywnej, którego z przyczyn obiektywnych nie można uzyskać bądź jest trudny do uzyskania. Na podstawie obowiązujących przepisów prawa polskiego nie tylko ojciec skarżącej posiadał obywatelstwo, ale również matka, które je nabyła na podstawie art. 4 pkt 3 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego polskie obywatelstwo z chwilą zawarcia małżeństwa. W konsekwencji obywatelstwo polskie nabyła także skarżąca.
Uzasadnienie prawne Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie może być uwzględniona, ponieważ zaskarżony wyrok mimo częściowo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.
Naczelny Sąd Administracyjny, stosownie do art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej oznacza, że Sąd może odnieść się do tych zarzutów, które przytoczone są w podstawach kasacyjnych jako zarzuty naruszenia wskazanych przepisów prawnych. Zasadniczy zarzut skargi kasacyjnej, dotyczący naruszenia art. 3 § 1 i 2, art. 135, art. 141 § 4, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c, art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 7, 75, 76 § 1, art. 77, 80 i 138 § 2 k.p.a., sprowadza się do tego, że Sąd pierwszej instancji błędnie ustalił stan faktyczny, uznając, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie, iż skarżąca posiada obywatelstwo polskie. Zarzut ten jest niezasadny. Sąd pierwszej instancji, oddalając skargę, prawidłowo przyjął, że nie było podstaw do stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą, jakkolwiek, przyjął wadliwe założenie, że sam fakt zamieszkiwania ojca skarżącej na terenie ZSRR w latach 1932-1962, nabycia przez niego obywatelstwa radzieckiego w 1944 r. oraz nieprzedstawienia zaświadczenia o służbie wojskowej w Związku Radzieckim przesądza o tym, że nie można wykluczyć, iż odbył on służbę wojskową w rozumieniu art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego i w konsekwencji utracił obywatelstwo polskie jeszcze przed urodzeniem skarżącej.
Należy podzielić stanowisko Sąd pierwszej instancji, że nałożenie na organy prowadzące postępowanie administracyjne obowiązku wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego nie zwalnia strony postępowania od współdziałania w realizacji tego obowiązku, zwłaszcza w sytuacji, gdy organ we własnym zakresie nie może, z uwagi na szczególne okoliczności sprawy dotyczące strony, zgromadzić wszystkich dowodów niezbędnych do załatwienia sprawy. Jednakże samo nieprzedstawienie przez skarżącą żądanych przez organ dokumentów nie oznacza, że w okolicznościach tej sprawy są wystarczające podstawy do przyjęcia, iż ojciec skarżącej utracił obywatelstwo polskie na skutek wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym w rozumieniu art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego. Przede wszystkim należy bowiem wskazać, że przepis art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego, która obowiązywała do dnia 18 stycznia 1951 r., stanowił, że obywatel polski traci obywatelstwo polskiego z mocy prawa, jeżeli wstąpił do służby wojskowej w państwie obcym bez zgody właściwych organów. Przepis ten wyraźnie wiązał sankcję w postaci utraty obywatelstwa polskiego z wstąpieniem do służby wojskowej w państwie obcym, przy czym wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym było konsekwencją własnych działań obywatela polskiego, będących realizacją jego woli. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wyjaśniono, że wola wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym mogła być następstwem przyjęcia obywatelstwa innego państwa, z czym związane było objęcie tej osoby obowiązkiem służby wojskowej w państwie, którego obywatelstwo osoba ta przyjęła (wyrok NSA z dnia 23 marca 2011 r., sygn. akt II OSK 746/10). Tak rozumiane przepisy nie mogą być stosowane bez uwzględnienia sytuacji obywateli polskich w okresie II wojny światowej. Losy obywateli polskich w tym okresie często nie zależały od ich woli, lecz były następstwem zdarzeń wojennych oraz jednostronnych działań państw obcych. Dlatego też w doktrynie (W. Ramus, Instytucje prawa o obywatelstwie polskim), a także w orzecznictwie (np. wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2008 r., sygn. akt II OSK 1328/07) przyjęto, iż jakkolwiek przepisy te obowiązywały w czasie II wojny światowej, to jednak ich stosowanie nie mogło pomijać nadzwyczajnych okoliczności związanych z wojną, okupacją Polski i działaniem państw obcych. Należy podzielić pogląd W. Ramusa, że dosłowne rozumienie i stosowanie tych przepisów byłoby sprzeczne z ich ratio legis i z interesem państwa polskiego (W. Ramus, Instytucje prawa o obywatelstwie polskim, PWN 1980, str. 258). Władze polskie, po II wojnie światowej nie stosowały tej podstawy utraty obywatelstwa polskiego, nawet wobec tych obywateli polskich, którzy w wyniku zgłoszenia przynależności do narodowości niemieckiej w latach 1939-1945 wcieleni zostali do wojska niemieckiego, o czym świadczą regulacje ustawowe dotyczące tych osób, podjęte po zakończeniu II wojny światowej.
Sąd pierwszej instancji uznał, że skoro ojciec skarżącej zamieszkiwał na terenie ZSRR w latach 1932-1962, nabył obywatelstwa radzieckiego w 1944 r., a nie zostało przedstawione zaświadczenia o nieodbywaniu służby wojskowej w Związku Radzieckim to oznacza, że ojciec skarżącej wstąpił do służby wojskowej i utracił obywatelstwo polskie na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego. Taka konstatacja Sądu pierwszej instancji jest zbyt dalekoidąca, zwłaszcza bez wyjaśnienia okoliczności dotyczących pełnienia służby wojskowej. Realia II wojny światowej oraz sytuacja obywateli polskich na skutek zdarzeń wojennych nie mogą być pominięte w ocenie stosowania art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego zarówno w okresie II wojny światowej, jak i w okresie bezpośrednio po formalnym zakończeniu tej wojny. Wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym walczącym z III Rzeszą, z uwagi na realia II wojny światowej nie powodowało utraty obywatelstwa polskiego. Także formalne zakończenie wojny nie mogło oznaczać samo przez się, że dalsze pełnienie takiej służby, po dniu przyjętym jako dzień zakończenia wojny, prowadziło do utraty obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego (wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2012 r., sygn. akt II OSK 162/11).
Mając powyższe względy na uwadze, należało uznać, że nie było wystarczających podstaw do przyjęcia, iż ojciec skarżącej utracił obywatelstwo polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego na skutek pełnienia służby wojskowej w państwie obcym. Nie oznacza to jednak, że brak było podstawy prawnej utraty obywatelstwa polskiego przez ojca skarżącej, a tym samym przez nią samą. Utrata obywatelstwa polskiego przez ojca skarżącej czego konsekwencją była utrata obywatelstwa polskiego także przez skarżącą, jak słusznie wskazał Wojewoda Mazowiecki nastąpiła na podstawie podpisanej w Warszawie dnia 21 stycznia 1958 r. Konwencji między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie uregulowania obywatelstwa osób o podwójnym obywatelstwie (Dz. U. Nr 32, poz. 143).
Polska po zakończeniu II wojny światowej zawarła szereg umów międzynarodowych, których przepisy stanowiły samodzielną podstawę prawną utraty obywatelstwa polskiego w drodze oświadczenia woli o wyborze obywatelstwa obcego (prawo opcji) lub o zrzeczeniu się obywatelstwa polskiego. Były to w szczególności umowy międzynarodowe dotyczące obywatelstwa osób o podwójnym obywatelstwie, które miały na celu eliminację podwójnego obywatelstwa w drodze wyboru jednego z dwóch przysługujących danej osobie obywatelstw albo zapobieganie powstaniu podwójnego obywatelstwa.
Zgodnie bowiem z art. 1 ustawy z 1951 r. o obywatelstwie polskim obywatel polski nie mógł być równocześnie obywatelem innego Państwa. Podobnie brzmienie nadano art. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353 z późn. zm.), z którego wynika, iż obywatel polski w myśl prawa polskiego nie może być równocześnie uznawany za obywatela innego państwa. Kwestie obywatelstwa polskiego osób zamieszkujących na terytorium ZSRR zostały uregulowane w powołanej Konwencji między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie uregulowania obywatelstwa osób o podwójnym obywatelstwie. Zgodnie z art. 7 ust. 2 Konwencji osoby, które w ciągu terminu przewidzianego w artykule 2 Konwencji (rok od dnia wejścia w życie Konwencji), nie złożą oświadczenia o wyborze obywatelstwa, będą uważane wyłącznie za obywateli tej Umawiającej się Strony, na terytorium której zamieszkują. Stosownie zaś do art. 4 ust. 1 Konwencji małoletnie dzieci będą posiadały obywatelstwo rodziców, o ile oboje rodzice zgodnie z Konwencją będą posiadali jednakowe obywatelstwo. Przepis art. 7 ust. 2 Konwencji stanowił więc podstawę prawną utraty obywatelstwa polskiego przez ojca skarżącej, natomiast przepis art. 4 ust. 1 Konwencji regulował kwestię obywatelstwa małoletniej wówczas skarżącej. Powołane przepisy miały na celu likwidację przypadków podwójnego obywatelstwa na zasadzie wyboru przez osoby zainteresowane. Wybór obywatelstwa jednego z tych państw wprost (złożenie oświadczenia) lub w sposób milczący (niezłożenie oświadczenia w określonym terminie) powodował utratę obywatelstwa drugiego państwa.
Konwencja z 1958 r. została ratyfikowana przez Radę Państwa zgodnie z obowiązującym wówczas prawem i ogłoszona w Dzienniku Ustaw z dnia 7 czerwca 1958 r. (Nr 32, poz. 143). Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych nastąpiła w Moskwie 8 maja 1958 r. Oświadczenie rządowe w sprawie wymiany dokumentów ratyfikacyjnych Konwencji z dnia 24 maja 1958 r. zostało również opublikowane w Dzienniku Ustaw (Nr 32, poz. 144). Zgodnie bowiem z art. 1 pkt 3 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 30 grudnia 1950 r. o wydawaniu Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej i Dziennika Urzędowego Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (Dz. U. Nr 58, poz. 523 z późn. zm.) w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się umowy, zawarte przez Państwo Polskie z innymi państwami oraz oświadczenia rządowe w sprawie mocy obowiązującej tych umów, ich ratyfikacji oraz uczestnictwa w nich innych państw. Konwencja z 1958 r. jako umowa międzynarodowa ratyfikowana zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami Konstytucji z 1952 r. i właściwie ogłoszona wywierała więc skutki prawne w polskim porządku prawnym. Natomiast ewentualna kwestia badania czy i w jaki sposób drugie państwo-strona, stosownie do art. 10 tej Konwencji, opublikowało tę Konwencję w dzienniku urzędowym oraz wykonało jej postanowienia m.in. poprzez publikację informacji o tej umowie w prasie pozostaje poza zakresem kontroli zarówno polskich organów administracji publicznej, jak i polskiego sądu administracyjnego (wyrok NSA z dnia 23 kwietnia 2010 r., sygn. akt II OSK 565/09).
Mając powyższe względy na uwadze należy uznać, że nie ma wystarczających podstaw do przyjęcia, że skarżąca i jej ojciec nie byli obywatelami polskim do dnia 9 maja 1959 r., lecz obywatelstwo to utracili z tym dniem na podstawie przepisów Konwencji w sprawie uregulowanie obywatelstwa osób o podwójnym obywatelstwie. Kwestia ta nie była w ogóle kwestionowana przez rodziców skarżącej, którzy wraz ze skarżącą przyjechali do Polski w 1962 r. na podstawie radzieckich paszportów, a następnie przebywali na terenie Polski na podstawie zezwolenia na osiedlenie się w granicach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Karty osiedleńcze nr (...) oraz (...)). Ojciec skarżącej nigdy nie kwestionował tego że utracił obywatelstwo polskie. Wprost przeciwnie wystąpił z wnioskiem o nadanie mu ponownie tego obywatelstwa, przy czym jednoznacznie stwierdził, że nie występuje o nadanie obywatelstwa polskiego matce skarżącej ani skarżącej. Uchwałą z dnia (...) lipca 1964 r., nr (...) Rada Państwa, na podstawie art. 8 i 16 ust. 1ustwy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 10, poz. 49), nadała ojcu skarżącej obywatelstwo polskie. Ani matka skarżącej ani skarżąca nie ubiegały się o nadanie obywatelstwa polskiego. Skarżąca opuściła terytorium Polski wraz z matką, udając się na pobyt stały do Izraela w dniu 16 grudnia 1968 r., na podstawie paszportu radzieckiego matki.
Wojewoda jako organ pierwszej instancji stwierdził, że jeżeli ojciec skarżącej nie utraciłby obywatelstwa polskiego na skutek wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym (art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego), to z całą pewnością utracił obywatelstwo polskie na podstawie Konwencji z 1958 r. jak również skarżąca utraciła obywatelstwo polskie na podstawie tej Konwencji (art. 4 ust. 1 i art. 7 ust. 2 Konwencji). Skarżąca ani w odwołaniu ani w skardze nie kwestionowała tej podstawy utraty obywatelstwa polskiego, koncentrując się na wykazaniu, że ojciec nie utracił obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego. Nie jest również kwestionowana okoliczność, że ojciec skarżącej wystąpił o nadanie obywatelstwa polskiego w 1964 r., a nie o potwierdzenie posiadania obywatelstwa polskiego, co jednoznacznie wskazuje, iż nie był obywatelem polskim, przy czym wyraźnie oświadczył, że skarżąca posiada obywatelstwo radzieckie i nie ubiega się o nadanie obywatelstwa polskiego. Nadanie obywatelstwa polskiego było możliwe jedynie osobie, która obywatelstwa polskiego nie posiadała. W tym stanie rzeczy, mimo że organ odwoławczy i Sąd pierwszej instancji nie odniosły się do kwestii utraty obywatelstwa polskiego przez skarżącą i jej ojca na podstawie Konwencji, to rozstrzygnięcie o odmowie potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą jest prawidłowe, a wobec tego wyrok oddalający skargę odpowiada prawu.
Mając powyższe względy na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.
