Wyrok
Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 15 czerwca 2010 r.
II OSK 786/09
UZASADNIENIE
Skład orzekający
Przewodniczący: Sędzia NSA Roman Hauser.
Sędziowie NSA: Jerzy Stelmasiak, del. Małgorzata Dałkowska-Szary (spr.).
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej C. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 stycznia 2009 r. sygn. akt IV SA/Wa 1814/08 w sprawie ze skargi C. G. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia (...) września 2008 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie faktyczne
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 stycznia 2009 r. sygn. akt IV SA/Wa 1814/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę C. G. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia (...) września 2008 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy:
Wnioskodawczyni urodziła się jako C. U., córka M. J. i R. z domu S. w dniu (...) kwietnia 1939 r. w H. W dniu 15 maja 1948 r. nabyła obywatelstwo izraelskie, a obecnie legitymuje się paszportem izraelskim wydanym na nazwisko C. G. W trakcie postępowania ustalono, iż ojciec wnioskodawczyni M. U. urodził się w dniu (...) stycznia 1910 r. w miejscowości W. N., jako syn S. J. i S. Jak wynika z wyciągu rejestru ludności, wydanego przez MSW Państwa Izrael, ojciec wnioskodawczyni dnia 13 maja 1935 r. zarejestrowany został jako imigrant stały w Palestynie. Z kolei obywatelstwo izraelskie M. U. nabył z dniem 15 maja 1948 r., po urodzeniu się córki, a zatem M.U. posiadał nadal obywatelstwo polskie w dacie narodzin wnioskodawczyni. W związku z powyższym Minister stwierdził, że C. G. nabyła poprzez urodzenie obywatelstwo polskie na podstawie art. 4 pkt 1 w związku z art. 5 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44 z późn. zm.). Organ ustalił dalej, że M. U. w dniu 29 października 1950 r. wstąpił, jako obywatel Izraela, do obowiązkowej służby rezerwowej w izraelskiej armii, w związku z czym utracił on obywatelstwo polskie z dniem wstąpienia do wojska izraelskiego, ponieważ tym samym spełnił jedną z przesłanek utraty obywatelstwa polskiego wymienioną w art. 11 pkt 2 cyt ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego. Powołując się na przepis art. 13 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego - organ wskazał, że w dacie utraty obywatelstwa polskiego przez ojca wnioskodawczyni, obywatelstwo polskie utraciła także jego małoletnia wówczas córka C. G.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając skargę podzielił stanowisko Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i stwierdził, że ojciec skarżącej został objęty obowiązkiem wojskowym w armii izraelskiej, gdyż należał do sił rezerwowych w latach 1950-1959 r., a zgodnie z ustawą z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. Nr 25, poz. 220) obowiązującą w Państwie Polskim w dacie przeniesienia ojca skarżącej do służby w rezerwie, obowiązek odbycia służby wojskowej obejmował nie tylko zasadniczą służbę wojskową, ale także służbę wojskową w rezerwie. Tym samym ojciec skarżącej M. U. utracił obywatelstwo polskie na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego w zw. z art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym oraz a w konsekwencji obywatelstwo polskie z mocy art. 13 ustawy utraciła również skarżąca C. G., będąca wówczas małoletnią córką M. U.
Na powyższy wyrok skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła C. G., reprezentowana przez pełnomocnika. Wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i oraz zaskarżonych decyzji organów obu instancji i zasądzenie kosztów postępowania.
Wyrokowi zarzucono naruszenie:
1)
art. 184 Konstytucji RP oraz art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U., Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) przez to, iż Sąd I instancji zaniechał dokonania kontroli zaskarżonej decyzji, pomimo wydania jej z naruszeniem art. 7, 77, 81, 107 i 138 § 2 k.p.a.,
2)
art. 3 § 1 i 2, art. 141 § 4, art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c, art. 151, a także art. 135
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), ponieważ Sąd I instancji nie odniósł się do podniesionych w skardze zarzutów naruszenia wskazanych przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego i oddalił skargę na decyzję organu odwoławczego zamiast uchylić tę decyzję oraz utrzymaną nią wadliwą decyzję organu I instancji,
3)
art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa
Polskiego oraz art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym przez błędną wykładnię tych przepisów i niewłaściwe ich zastosowanie polegające na tym, że Sąd I instancji utożsamił zapisanie do sił rezerwy w Izraelu z wstąpieniem do służby wojskowej w państwie obcym, pomimo tego, że brak było podstaw do przyjęcia, że ojciec skarżącej przyjął określone obowiązki w obcym wojsku, a zwłaszcza, że uczynił to dobrowolnie. Naruszenia te miały istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, gdyż w ich wyniku doszło do oddalenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skargi.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, iż skarżąca nie miała możliwości przedłożenia w trakcie postępowania administracyjnego szczegółowego zaświadczenia o służbie wojskowej ojca z uwagi na długotrwałe oczekiwanie na wydanie tego dokumentu. Natomiast w trakcie postępowania sądowo - administracyjnego uzyskała nowe zaświadczenie z Wojska Obrony Izraela precyzujące przebieg służby wojskowej jej ojca. Pomimo przywołania tego zaświadczenia w treści uzasadnienia wyroku, WSA nie ocenił przedłożonego zaświadczenia, co - w ocenie skarżącego - przyczyniło się do błędnych ustaleń faktycznych. Dalej wnoszący skargę kasacyjną wskazał, że z treści zaświadczenia wynika, że M. U. stawił się celem zapisu i rejestracji w siłach rezerwy dnia 9 października 1950 r. i był zaliczony w poczet sił rezerwy od tej daty do dnia 21 października 1951 r. Jednocześnie, iż odbywał czynną służbę rezerwową po raz pierwszy dnia 22 maja 1951 r. nie odbywając innych rodzajów służby. W ocenie skarżącego z dokumentu tego wynika, że przynależność do służby rezerwowej w Izraelu można rozumieć w dwojaki sposób tj. jako formalne zarejestrowanie (zaewidencjonowanie) bądź też faktyczne (czynne) wykonywanie w ramach tej służby określonych obowiązków wojskowych, a ponadto, iż "każdy obywatel lub osoba posiadająca prawo pobytu w Izraelu, która nie zostanie powołana do odbycia służby zasadniczej, jest zaliczana w poczet sił rezerwy". Osoby nie powołane do odbycia służby zasadniczej mogą, ale nie muszą być kierowane do sił rezerwy, a w jej ramach mogą wykonywać określone obowiązki wojskowe. W ocenie skarżącego Wojewódzki Sąd Administracyjny i orzekające w sprawie organy administracji błędnie utożsamiły "powołanie" (wstąpienie) do sił rezerwy i odbywanie w niej określonych obowiązków wojskowych z formalną "rejestracją" wojskową. Podleganie służbie wojskowej bądź też zapisanie do rejestrów wojskowych nie jest równoznaczne ze wstąpieniem bądź też przyjęciem określonych obowiązków wojskowych. Skarżący powołał się w tej mierze na uzasadnienie wyroku NSA z dnia 21 grudnia 2007 r. sygn. akt II OSK 1783/08. Skarżący podkreślił, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz organy administracji nie przeprowadziły żadnych czynności zmierzających do ustalenia przepisów prawa Izraela regulujących poszczególne rodzaje służby wojskowej, zasady powoływania do nich i ich odbycia, wykładni prawa i praktyki Izraela w zakresie wydawania zaświadczeń z Wojska Obrony Izraela i ich zakresu pojęciowego, a w konsekwencji zmierzających do ustalenia, czy zapisanie do służby rezerwowej w Wojsku Izraela M. U. łączyło się z przyjęciem określonych obowiązków wojskowych powodujących z mocy art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego utratę obywatelstwa polskiego, a także czy ta rejestracja odbywała się w sposób dobrowolny, zgodny z wolą osoby podlegającej rejestracji, czy też miała wyłącznie charakter formalny, ewidencyjny na co może wskazywać przedłożone w trakcie postępowania sądowo - administracyjnego zaświadczenie wojskowe.
Uzasadnienie prawne
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.
Dla oceny kwestii aktualnego posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą należy się odwołać do regulacji normujących tę materię w okresie zaistnienia zdarzeń mających znaczenie dla stwierdzenia utraty lub posiadania obywatelstwa polskiego przez skarżącą. W sprawie niniejszej zastosowanie zatem znalazła ustawa z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44 z późn. zm.).
W rozpoznawanej sprawie problem prawny dotyczy prawidłowości dokonanej przez Sąd I instancji wykładni art. 11 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego.
W art. 11 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego uregulowano dwie niezależne przesłanki utraty obywatelstwa polskiego. Pierwszą z nich było nabycie obcego obywatelstwa, z tym zastrzeżeniem, że osoby obowiązane do czynnej służby wojskowej mogły nabyć obywatelstwo obce jedynie po uzyskaniu zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przeciwnym razie nadal były uważane wobec Państwa Polskiego za obywateli polskich (art. 11 pkt 1 w zw. z art. 11 zd. 2 ustawy). Drugą przesłanką utraty obywatelstwa było przyjęcie urzędu publicznego lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym bez zgody właściwego wojewody, wyrażonej w porozumieniu z właściwym dowódcą okręgu korpusu (art. 11 pkt 2 ustawy).
Sąd I instancji prawidłowo przyjął, iż w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy zastosowanie ma jedynie art. 11 pkt 2 powołanej ustawy.
Wskazać należy, iż ojciec skarżącej dobrowolnie w dniu 15 maja 1948 r. przyjął obywatelstwo izraelskie, z czym wiązał się obowiązek służby wojskowej w Armii Izraelskiej. Był on następstwem podjętej decyzji o przyjęciu obywatelstwa państwa obcego, z czym wiązały się równocześnie określone obowiązki. Podjęcie służby wojskowej w określonym państwie wiązało się z obowiązkiem bezwzględnej lojalności wobec władz wojskowych tego państwa. Ustawodawca uwzględniając sytuację, iż Polska może znaleźć się w stanie konfliktu zbrojnego z innymi państwami ograniczył, poprzez regulacje art. 11 ust. 2 ustawy przypadki, gdy obywatel polski zobowiązany do lojalności wobec państwa swego obywatelstwa, służy w siłach zbrojnych państwa będącego w konflikcie z Polską. Eliminowaniu takiej sytuacji mógł służyć mechanizm reglamentacji podejmowania służby wojskowej w państwach obcych. Naruszenie tego sytemu (podjęcie służby bez zezwolenia) powodowało utratę obywatelstwa polskiego, co generalnie eliminowało sytuację pozostawania osób, w razie ewentualnego konfliktu, w sytuacji sprzeczności pomiędzy lojalnością względem Polski oraz kraju w którym podjęły służbę wojskową.
Podnieść trzeba, iż z wykładni celowościowej art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego wynika, iż jedynie dobrowolne wstąpienie przez obywatela polskiego do służby wojskowej w państwie obcym, bez uzyskania zgody właściwych organów polskich powodowało skutek w postaci utraty przez niego obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu. Sama literalna wykładnia wyrażenia "wstąpienie do służby wojskowej" wskazuje na dobrowolność w podjęciu obowiązków związanych ze służbą wojskową w danym państwie. Podobne uregulowanie, dotyczące utraty polskiego obywatelstwa na skutek podjęcia służby w obcym wojsku zawarte było w ustawie z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. RP Nr 25, poz. 220), obowiązującej w okresie od dnia 1 września 1938 r. do dnia 28 maja 1950 r. Zgodnie z art. 115 ust. 1 tej ustawy obywatel polski, podlegający obowiązkowi wojskowemu z mocy ustawy niniejszej lub przepisu szczególnego, traci obywatelstwo polskie, jeżeli przyjmuje obowiązki w wojsku obcym lub obcej organizacji wojskowej bez zgody polskiej władzy. W tym przepisie ustawodawca posłużył się pojęciem "przyjęcia obowiązków" w wojsku obcym, które również wskazuje na konieczność wyrażenia przez obywatela woli pełnienia służby w wojsku danego państwa.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, z wykładni celowościowej i systemowej art. 11 ust. 2 ustawy o obywatelstwie w związku z ustawą o powszechnym obowiązku wojskowym z 1938 r. uprawniony jest wniosek, iż utrata obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu w związku ze "wstąpieniem do służby wojskowej w państwie obcym" bez zgody właściwych organów polskich następowała nie tylko w razie podjęcia przez obywatela polskiego służby wojskowej w obcym państwie w charakterze ochotnika, lecz również w przypadku odbycia przez niego przymusowej służby w obcym wojsku, będącego konsekwencją dobrowolnego nabycia przez niego obywatelstwa obcego państwa. Odbycie zasadniczej służby wojskowej stanowi realizację przez obywatela obowiązków obrony ojczyzny i wierności danemu państwu. Służba ta jest więc z samego swojego charakteru przymusowa. Obowiązek ten ciąży jednak tylko na obywatelach danego państwa, dlatego w przypadku dobrowolnego nabycia obywatelstwa państwa obcego przez daną osobę należy uznać, że wyraża ona zgodę na wypełnianie obowiązku obrony tego państwa. Nabycie obywatelstwa obcego, jako powodujące powstanie stosunku zależności i posłuszeństwa dla władzy innego państwa, było jedną z przesłanek utraty obywatelstwa państwa polskiego na podstawie art. 11 ustawy (z zastrzeżeniem przewidzianym w art. 11 zd. 2). Odbycie obowiązkowej służby wojskowej w obcym państwie przez obywatela polskiego, będące następstwem dobrowolnego nabycia przez niego obywatelstwa tego państwa, należy zatem również uznać za naruszające obowiązek wierności państwu polskiemu i powodujące powstanie stosunku zależności wobec innego państwa.
W związku z powyższym, stwierdzić trzeba, że zarówno dobrowolne wstąpienie przez obywatela polskiego do obcego wojska, jak również odbycie obowiązkowej służby wojskowej w obcym państwie, będące konsekwencją dobrowolnego nabycia przez niego jego obywatelstwa powodowało utratę obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy (por. wyrok NSA z dnia 12 września 2007 r. sygn. akt II OSK 1693/06, wyrok NSA z dnia 31 stycznia 2008 r. sygn. akt II OSK 1920/06, wyrok NSA z dnia 1 kwietnia 2008 r. sygn. akt II OSK 322/07).
Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie podkreślał również, że ocena prawidłowego zastosowania w sprawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego wymaga ustalenia także, jakie przepisy polskie czy państwa obcego - stanowią wzorzec oceny, czy podjęcie określonych obowiązków wobec państwa obcego należy kwalifikować jako służbę wojskową na rzecz tego państwa.
Wątpliwości takich nie ma na gruncie art. 4 pkt 5 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego w kontekście wykładni pojęcia "przyjęcia do służby wojskowej w Państwie Polskim" jako przesłanki uzasadniającej nabycie obywatelstwa polskiego. W orzecznictwie (por. wyrok NTA z 22 kwietnia 1928 r., L.Rej. 3771/25, OSP VII 502) podnosi się, że wykładnia tej normy prawnej uwzględniać musi regulacje obowiązujących wówczas polskich aktów prawnych dotyczących służby wojskowej w Polsce przykładowo obowiązującej w czasie wydawania ustawy z 20 stycznia 1920 r. ustawy z 27 października 1918 r. (Dz. pr. k.r. Pol. Nr 28) o powszechnym obowiązku służby wojskowej.
Na gruncie przepisów regulujących przesłanki utraty obywatelstwa polskiego wątpliwości, czy pojęcia sformułowane w przepisie art. 11 pkt 2 ustawy należy oceniać na podstawie przepisów polskich czy obcych, dostrzeżono już w piśmiennictwie międzywojennym. Szymon Rundstein, w glosie do wyroku NTA z 21 grudnia 1932 r., I. rej. 5207/31, zauważył, że Trybunał, interpretując pojęcie "przyjęcie urzędu publicznego w państwie obcym" nie wyjaśnił, czy ta kwalifikacja odpowiada przepisom prawa polskiego, czy też zgodna jest z właściwymi przepisami państwa obcego. W sytuacji, "gdy chodzi o uznanie istnienia względnie nieistnienia przynależności państwowej polskiej", autor glosy za rozstrzygającą przyjął jednakże kwalifikację prawa polskiego. Jego zdaniem, nawet gdyby "według przepisów cudzoziemskich dany rodzaj służby dla państwa nie dał się podciągnąć pod pojęcie służby państwowej władze polskie takim sprawdzianem nie byłby związane. Rozstrzyga tedy w sprawach o obywatelstwo kwalifikacja legis fori, co zresztą jest zgodne z poglądem doktryny i praktyki francuskiej, która niejednokrotnie kwestie utraty przynależności państwowej wskutek przyjęcia urzędu publicznego w tym duchu rozstrzygała". Z poglądem powyższym należy się zgodzić, uzupełniając go uwagą, że te same zasady powinny być miarodajne w odniesieniu do interpretacji przesłanki wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym.
Dokonując zatem interpretacji przesłanki utraty obywatelstwa polskiego poprzez wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym przy zastosowaniu wykładni legis fori należało uwzględnić przepisy ustawy z 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. Nr 25, poz. 220), obowiązującej w Państwie Polskim w dacie zaliczenia ojca skarżącej do służby w rezerwie w wojsku izraelskim. Wynika z nich, że w ówczesnej Polsce obowiązek odbycia służby wojskowej obejmował nie tylko zasadniczą służbę wojskową, ale także służbę wojskową w rezerwie (art. 7 ust. 1 lit. b powołanej ustawy). Ustawa określała też inne rodzaje służby wojskowej (służba wojskowa w pospolitym ruszeniu, pomocnicza służba wojskowa, uzupełniająca służba wojskowa), które wchodziły w zakres powszechnego obowiązku wojskowego. Odrębne akty regulowały zasady zawodowej służby wojskowej (dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z 12 marca 1937 r. o służbie wojskowej oficerów).
Dodatkowo należy zauważyć, że art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego nie zawęża przesłanki wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym do odbycia szczególnego rodzaju służby wojskowej. W szczególności, przepis art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego nie ogranicza pojęcia wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym do czynnej służby wojskowej. Należało zatem przyjąć, że każde wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym, na które obywatel polski nie otrzymał zgody właściwego organu, bez względu na rodzaj tej służby, rodzi skutek w postaci utraty z mocy prawa obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego. Trzeba również mieć na uwadze, że treść przepisu art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego uzupełnia przepis art. 115 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. Nr 25, poz. 220), który stanowił, że obywatel polski podlegający obowiązkowi wojskowemu z mocy tej ustawy lub przepisu szczególnego, traci obywatelstwo polskie, jeżeli przyjmuje obowiązki w wojsku obcym lub obcej organizacji wojskowej bez zgody polskiej władzy.
W konsekwencji, wskazywana w skardze kasacyjnej wykładnia art. 11 pkt 2 powołanej ustawy, sprowadzająca się do utożsamienia służby wojskowej wyłącznie z czynną służbą wojskową, nie jest prawidłowa.
Nadto z dokumentów przedstawionych przez skarżącą wynika, iż ojciec skarżącej M. U. należał do sił rezerwowych Państwa Izrael w okresie od 29 października 1950 r. do dnia 30 października 1959 r. Wbrew zarzutom skargi kasacyjnej treść przedłożonego w toku postępowania sądowo administracyjnego zaświadczenia Sił Obronnych Izraela potwierdza, że ojciec skarżącej został zaliczony w poczet sił rezerwy od dnia 29.10.1950 do dnia 30.10.1959 i odbył czynną służbę rezerwową po raz pierwszy dnia 22.05.1951.
Wskazana okoliczność jest wystarczająca dla uznania - w okolicznościach prawnych niniejszej sprawy - iż ojciec skarżącej utracił obywatelstwo polskie na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o obywatelstwie z 1920 r., co w konsekwencji doprowadziło do utraty obywatelstwa polskiego przez jego małoletnią córkę zgodnie z art. 13 tej ustawy.
W tej sytuacji rozstrzygnięcie Sądu I instancji oddalające skargę na decyzję odmawiającą stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez C.G., należy uznać za prawidłowe.
Za chybione należy uznać podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty naruszenia przepisów postępowania. Sąd I instancji w zaskarżonym wyroku odniósł się szczegółowo do podnoszonych w skardze zarzutów naruszenia zarówno prawa materialnego jak i procesowego. Ocenił cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i dokonał oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego szczegółowo uzasadniając swoje stanowisko z przytoczeniem stanowiska doktryny i orzecznictwa. Odnosząc się do zarzutów skarżącej naruszenia art. 7, 9, 10, 77 k.p.a. Sąd i instancji wskazał, iż są one niezasadne. Zaznaczył, że z zasady to na organie administracji publicznej ciąży obowiązek zebrania całego materiału dowodowego, zgodnie z art. 7 k.p.a. Jednakże w niniejszym postępowaniu przede wszystkim strona postępowania powinna z własnej inicjatywy przekazywać wszelkie dokumenty, zaświadczenia itp., z uwagi na fakt, że polskie organy administracji nie mają żadnej możliwości skutecznego zwrócenia się do organów Państwa Izrael o wydanie zaświadczenia dokumentującego przebieg służby wojskowej w izraelskiej armii. Sąd stwierdził, że organy administracji publicznej prowadzące postępowanie dokonały zebrania materiału dowodowego w sposób dokładny i wyczerpujący. Podkreślił, że do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy wystarczające i miarodajne są przepisy prawa polskiego. Sąd pierwszej instancji prawidłowo wskazał przy tym, że żaden przepis prawa nie nakłada na organy administracji obowiązku informowania stron o obowiązującej wykładni, jak również o zmianie w interpretacji określonych przepisów, zwłaszcza w przypadku, kiedy strona na etapie postępowania administracyjnego reprezentowana jest przez profesjonalnego pełnomocnika i, z racji wykonywanego zawodu, do niego należy śledzenie aktualnej linii orzeczniczej sądów.
Nadto niezrozumiały jest, w opinii Naczelnego Sądu Administracyjnego, podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art. 184 Konstytucji RP, art. 1 § 1 i 2 ustawy P.u.s.a. i art. 3 ustawy p.p.s.a. przez zaniechanie dokonania kontroli zaskarżonej decyzji. Powołane przepisy stanowią o kompetencji sądów administracyjnych do sprawowania kontroli działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem. Skarżący, podnosząc ten zarzut nie powołał żadnych szczegółowych przepisów prawa, które jego zdaniem zostały naruszone przez Sąd I instancji przy kontroli legalności decyzji. To, że Sąd I instancji dokonał w uzasadnieniu wyroku oceny określonych okoliczności faktycznych, która różni się od stanowiska prezentowanego przez skarżącego nie oznacza jeszcze, że oceny tej dokonano sprzecznie z prawem.
W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 ustawy p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.
Tekst orzeczenia pochodzi ze zbiorów sądów administracyjnych.
