Wyrok
Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 12 września 2007 r.
II OSK 1693/06
TEZA aktualna
1. Z wykładni celowościowej art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego wynika więc, iż jedynie dobrowolne wstąpienie przez obywatela polskiego do służby wojskowej w państwie obcym bez uzyskania zgody właściwych organów polskich powodowało skutek w postaci utraty przez niego obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu. Sama literalna wykładnia wyrażenia "wstąpienie do służby wojskowej" wskazuje na dobrowolność w podjęciu obowiązków związanych ze służbą wojskową w danym państwie.
2. Trudno jest uznać, że w sytuacjach przymusowego wcielenia obywateli polskich do służby wojskowej w państwach wrogich Polsce czy uzasadnionego szczególnymi okolicznościami wstępowania Polaków do służby wojskowej w państwach prowadzących wspólną walkę przeciwko Niemcom w czasie II wojny światowej następował z mocy ustawy skutek w postaci utraty przez te osoby obywatelstwa polskiego.
3. Z wykładni celowościowej art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego można wyprowadzić wniosek, iż utrata obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu w związku ze "wstąpieniem do służby wojskowej w państwie obcym" bez zgody właściwych organów polskich następowała nie tylko w razie podjęcia przez obywatela polskiego służby wojskowej w obcym państwie w charakterze ochotnika, lecz również w przypadku odbycia przez niego przymusowej służby w obcym wojsku, będącego konsekwencją dobrowolnego nabycia przez niego obywatelstwa obcego państwa.
UZASADNIENIE
Skład orzekający
Przewodniczący: Sędzia NSA Włodzimierz Ryms.
Sędziowie NSA: Jacek Chlebny (spr.), Jacek Hyla.
Protokolant: Agnieszka Majewska.
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu w dniu 12 września 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Yaacova S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2006 r., sygn. akt IV SA/Wa 825/06, w sprawie ze skargi Yaacova S. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 23 lutego 2006 r. w przedmiocie odmowy potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego.
Uzasadnienie faktyczne
Wyrokiem z dnia 1 sierpnia 2006 r. (sygn. akt IV SA/Wa 825/06) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Yaacova S. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 23 lutego 2006 r., którą utrzymano w mocy decyzję Wojewody Podlaskiego z dnia 4 sierpnia 2005 r. odmawiającą potwierdzenia posiadania przez skarżącego obywatelstwa polskiego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy:
Yaacov S. wystąpił w dniu 7 października 2003 r. z wnioskiem do Wojewody Podlaskiego o stwierdzenie posiadania przez niego obywatelstwa polskiego. Organy administracji orzekające w sprawie ustaliły, iż skarżący urodził się jako Jankiel S., syn Eliachu i Fredy z domu K. w dniu 8 marca 1912 r. w B. W 1935 r. wyjechał na pobyt stały do Palestyny. Po powstaniu państwa Izrael w dniu 15 maja 1948 r. nabył obywatelstwo izraelskie. W okresie od 20 lipca 1948 r. do 12 października 1948 r. odbył zasadniczą służbę wojskową w Armii Izraela. W wojsku izraelskim służył również w okresie od 12 lipca 1949 r. do 18 lipca 1949 r.
W uzasadnieniach obu decyzji wydanych w tej sprawie organy wskazały, iż do stanu faktycznego niniejszej sprawy zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R.P. Nr 7, poz. 44 ze zm.). Zgodnie z art. 11 tej ustawy utrata obywatelstwa polskiego następowała:
1)
przez nabycie obcego obywatelstwa;
2)
przez przyjęcie urzędu publicznego lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym bez zgody właściwego wojewody, wyrażonej, w przypadkach zamiaru wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym, w porozumieniu z właściwym dowódcą okręgu korpusu.
Przepis art. 11 zd. 2 tej ustawy stanowił natomiast, iż osoby, obowiązane do czynnej służby wojskowej, nabyć mogły obywatelstwo obce nie inaczej, jak po uzyskaniu zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przeciwnym razie wobec Państwa Polskiego nie przestaną być uważane za obywateli polskich.
Zdaniem organów obu instancji do utraty obywatelstwa polskiego przez skarżącego nie doszło w wyniku nabycia przez niego obywatelstwa izraelskiego, gdyż nie uzyskał on przewidzianego w powołanym przepisie zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego w Polsce. Yaacov S. utracił jednak obywatelstwo polskie na skutek wstąpienia do służby wojskowej w państwie Izrael bez uzyskania zezwolenia właściwych organów polskich.
Badając legalność zaskarżonej decyzji, Sąd I instancji uznał, że zaskarżone orzeczenie nie narusza prawa.
W ocenie Sądu organy administracji orzekające w sprawie dokonały prawidłowych ustaleń faktycznych odnośnie okresu odbywania przez skarżącego służby wojskowej. Ustalenia te zostały oparte o treść zaświadczenia wydanego przez Wojsko Obrony Izraela z dnia 22 marca 2005 r., z którego wynika, że skarżący odbywał służbę wojskową w wojsku izraelskim w okresach: od 20 lipca do 12 października 1948 r. i od 12 lipca do 18 lipca 1949 r., a w dniu 19 lipca 1949 r. został przeniesiony do rezerwy. Sąd wskazał, iż twierdzenie skarżącego, że w okresie od 22 października 1945 r. do 8 lipca 1949 r. był pracownikiem Irackiego Towarzystwa Naftowego SA, nie jest sprzeczne z tymi ustaleniami. Zdaniem Sądu powołanie do służby wojskowej nie musi automatycznie wiązać się z rozwiązaniem stosunku pracy, zwłaszcza w okresie nasilenia działań wojennych.
Sąd I instancji nie podzielił również stanowiska skarżącego wyrażonego w odwołaniu oraz skardze odnośnie wykładni przepisu art. 11 pkt 2 powołanej ustawy. W ocenie Sądu ani z wykładni literalnej, ani celowościowej tego przepisu nie wynika, aby jedynie dobrowolne i w pełni świadome rozpoczęcie służby w wojsku obcym skutkowało utratą obywatelstwa polskiego. W przepisie tym mowa jest tylko o wstąpieniu do służby wojskowej. Ustawodawca nie rozgraniczył zatem przypadków dobrowolnego i obowiązkowego odbywania tej służby, rozróżnił jedynie sytuacje służby w wojsku za zgodą lub bez zgody właściwego organu. Zdaniem Sądu, dobrowolne przyjęcie przez skarżącego obywatelstwa Palestyny w 1935 r., a następnie obywatelstwa państwa Izrael w 1948 r. pociągało za sobą określone obowiązki wobec tych państw, w tym również obowiązek służby wojskowej, zwłaszcza w okresie działań wojennych.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 sierpnia 2006 r. zaskarżył w całości Yaacov S., podnosząc w skardze kasacyjnej zarzuty:
1)
naruszenia prawa materialnego, to jest art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R.P. Nr 7, poz. 44 z późn. zm.) poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym, niezależnie od towarzyszących temu okoliczności, skutkowało utratą obywatelstwa polskiego, a także przez jego niewłaściwe zastosowanie poprzez uznanie, że skarżący w ustalonym stanie faktycznym sprawy utracił obywatelstwo polskie na podstawie tego przepisu,
2)
naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie p.u.s.a., i art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie p.p.s.a., przez błędne uznanie, że skarżący dobrowolnie nabył obywatelstwo Palestyny oraz Izraela, co pociągało za sobą określone obowiązki wobec tych państw, w tym służby wojskowej, zwłaszcza w czasie działań wojennych.
Powołując się na powyższe podstawy kasacyjne, skarżący wniósł o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazał, iż z art. 11 pkt 2 powołanej ustawy wynika, że utrata obywatelstwa polskiego była uzależniona od tego, czy dana osoba miała świadomość wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym, oraz od tego, czy uzyskała ona zezwolenie właściwych władz polskich na podjęcie służby w obcym wojsku. Zdaniem skarżącego jedynie świadome i dobrowolne wstąpienie do obcego wojska mogło powodować utratę polskiego obywatelstwa. W jego ocenie z art. 11 ust. 2 ustawy wynika, iż dana osoba powinna najpierw mieć zamiar wstąpienia do służby w obcym wojsku i uzyskać na to stosowne zezwolenie właściwego organu polskiego. Skoro utrata obywatelstwa następowała z mocy prawa, to niedopuszczalne było udzielenie takiego zezwolenia przez właściwy organ ex post. Skarżący powołał się ponadto na pogląd wyrażony w wyroku NSA z dnia 20 grudnia 1994 r., V SA 2237/93 (niepubl.) oraz wyroku WSA w Warszawie z dnia 10 sierpnia 2006 r., IV SA/Wa 969/06 (niepubl.), iż utrata obywatelstwa polskiego, pomimo wystąpienia przesłanek z art. 11 ust. 2 ustawy, uzależniona była dodatkowo od tego, czy dana osoba w momencie wystąpienia tych przesłanek podlegała w Polsce powszechnemu obowiązkowi wojskowemu. Skarżący wskazał, iż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R.P. Nr 25, poz. 220) w momencie zapisania go do służby wojskowej w armii izraelskiej podlegał on powszechnemu obowiązkowi wojskowemu w Polsce, nie mógł więc utracić polskiego obywatelstwa, ponieważ nie został z tego obowiązku zwolniony. Skarżący podkreślił, że będąc zatrudnionym w Irackim Towarzystwie Naftowym SA jako kreślarz nie miał żadnej możliwości wyrażenia swojej woli w kwestii nabycia obywatelstwa izraelskiego, w kwestii wcielenia go do służby wojskowej, a także możliwości zwrócenia się do polskich władz o zezwolenie na odbycie tej służby w wojsku obcym. Z twierdzeń skarżącego wynika ponadto, że jego służba w wojsku izraelskim nie mogła kolidować z ciążącymi na nim obowiązkami w stosunku do państwa polskiego, gdyż Polska nie prowadziła wówczas żadnych działań wojennych.
Uzasadnienie prawne
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.
W rozpoznawanej sprawie problem prawny dotyczy prawidłowości dokonanej przez Sąd I instancji wykładni art. 11 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. R.P. Nr 7, poz. 44 ze zm.).
Przepis ten regulował dwie niezależne przesłanki utraty obywatelstwa polskiego. Pierwszą z nich było nabycie obcego obywatelstwa, z tym zastrzeżeniem, że osoby obowiązane do czynnej służby wojskowej mogły nabyć obywatelstwo obce jedynie po uzyskaniu zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przeciwnym razie nadal były uważane wobec Państwa Polskiego za obywateli polskich (art. 11 pkt 1 w zw. z art. 11 zd. 2 ustawy). Drugą przesłanką utarty obywatelstwa było przyjęcie urzędu publicznego lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym bez zgody właściwego wojewody (Komisarza Rządu m.st. Warszawy), wyrażonej w tym drugim przypadku w porozumieniu z właściwym dowódcą okręgu korpusu (art. 11 pkt 2 ustawy). Już w orzecznictwie międzywojennym wskazywano na odrębność obu tytułów utraty obywatelstwa na podstawie powołanego przepisu. W wyroku z dnia 21 grudnia 1932 r. (l. rej. 5207/31, Zbiór wyroków NTA 1932, Nr 591 A, OPA 1934, tom I, poz. 551) Najwyższy Trybunał Administracyjny stwierdził: "Ustawodawca uznał bowiem w art. 11 ustawy z 20 stycznia 1920 r., obok przyjęcia urzędu publicznego względnie wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcem, także nabycie obywatelstwa obcego za tytuł do utraty obywatelstwa polskiego. Ponieważ tytuły te są odrębne - od siebie niezależne - uznać należy, że ustawodawca, postanawiając, iż przez przyjęcie urzędu publicznego w państwie obcem traci się obywatelstwo polskie, ma właśnie na myśli przyjęcie urzędu w państwie obcem, niekoniecznie pociągające za sobą nabycie obywatelstwa obcego".
Sąd I instancji prawidłowo przyjął, iż w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy zastosowanie ma jedynie art. 11 pkt 2 ustawy z 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego. Skarżący nie utracił bowiem obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 1 w zw. z art. 11 zd. 2 ustawy w chwili nabycia obywatelstwa izraelskiego, gdyż nie posiadał przewidzianego w tym przepisie zwolnienia udzielonego mu przez właściwy organ polski.
W skardze kasacyjnej podniesiono zarzut naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego, tj. art. 11 pkt 2 ustawy o obywatelstwie Państwa Polskiego poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym powodowało utratę obywatelstwa, niezależnie od tego, czy było to wstąpienie dobrowolne, czy też przymusowe.
Odnosząc się do tego zarzutu, na wstępie wskazać należy, iż regulację zawartą w art. 11 ust. 2 ustawy wprowadzono w celu zapobieżenia pełnieniu przez obywateli polskich służby publicznej w państwach obcych. Podjęcie takiej służby pociągało za sobą bowiem poważne konsekwencje, polegające na utracie z mocy prawa obywatelstwa polskiego. W glosie do powołanego wyżej wyroku NTA z dnia 21 grudnia 1932 r. (OPA 1934, tom I, poz. 551) S. Rundstein trafnie wskazał: "gdy w myśl art. 89 Konstytucji z dnia 17 marca 1921 r. pierwszym obowiązkiem obywatela jest wierność dla Rzeczypospolitej, służba państwowa cudzoziemska, ustalająca już z natury rzeczy stosunek zależności i posłuszeństwa dla władzy obcej, znalazłaby się w oczywistej kolizji z tym najistotniejszym «nastawieniem psychicznym», które jest zasadniczą przesłanką stosunku obywatela do własnego państwa". W ustawie z 1920 r. wprowadzono generalną zasadę, iż utrata obywatelstwa polskiego zależna jest wyłącznie od woli obywatela. Wola przyjęcia na siebie obowiązku wierności danemu państwu mogła być wyrażona bezpośrednio poprzez decyzję o nabyciu obywatelstwa tego państwa lub pośrednio poprzez przyjęcie urzędu lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcym (z czym łączył się obowiązek posłuszeństwa dla tego państwa, potwierdzony najczęściej złożeniem przysięgi wojskowej lub służbowej). Uzależnienie utraty obywatelstwa od decyzji właściwego organu polskiego było wyjątkiem, który został przewidziany w sytuacji ubiegania się obywatela polskiego, obowiązanego do czynnej służby wojskowej, o nabycie obywatelstwa państwa obcego (art. 11 pkt 2 w zw. z art. 11 zd. 2 ustawy). W piśmiennictwie międzywojennym także wskazywano, dokonując wykładni przesłanki "przyjęcia urzędu w państwie obcym", że ustawodawca miał na myśli przyjęcie dobrowolne, zależne od własnej decyzji, dokonane nie pod wpływem przymusu (powołana glosa S. Rundsteina do wyroku NTA z dnia 21 grudnia 1932 r.). Uznać należy, iż ta sama zasada miarodajna jest również w przypadku utraty obywatelstwa z tytułu wstąpienia do służby wojskowej w państwie obcym.
Z wykładni celowościowej art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego wynika więc, iż jedynie dobrowolne wstąpienie przez obywatela polskiego do służby wojskowej w państwie obcym, bez uzyskania zgody właściwych organów polskich powodowało skutek w postaci utraty przez niego obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu. Sama literalna wykładnia wyrażenia "wstąpienie do służby wojskowej" wskazuje na dobrowolność w podjęciu obowiązków związanych ze służbą wojskową w danym państwie. Podobne uregulowanie, dotyczące utraty polskiego obywatelstwa na skutek podjęcia służby w obcym wojsku zawarte było w ustawie z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R.P. Nr 25, poz. 220), obowiązującej w okresie od dnia 1 września 1938 r. do dnia 28 maja 1950 r. Zgodnie z art. 115 ust. 1 tej ustawy obywatel polski, podlegający obowiązkowi wojskowemu z mocy niniejszej ustawy lub przepisu szczególnego, traci obywatelstwo polskie, jeżeli przyjmuje obowiązki w wojsku obcym lub obcej organizacji wojskowej bez zgody polskiej władzy. W tym przepisie ustawodawca posłużył się pojęciem "przyjęcia obowiązków" w wojsku obcym, które również wskazuje na konieczność wyrażenia przez obywatela woli pełnienia służby w wojsku danego państwa. Prezentowana wykładnia art. 11 pkt 2 ustawy jest również uzasadniona, jeżeli weźmie się pod uwagę szczególną sytuację polityczną, która miała miejsce w czasie obowiązywania ustawy z 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (31 stycznia 1920 r. - 19 stycznia 1951 r.). Trudno jest uznać, że w sytuacjach przymusowego wcielenia obywateli polskich do służby wojskowej w państwach wrogich Polsce, czy uzasadnionego szczególnymi okolicznościami wstępowania Polaków do służby wojskowej w państwach prowadzących wspólną walkę przeciwko Niemcom w czasie II wojny światowej następował z mocy ustawy skutek w postaci utraty przez te osoby obywatelstwa polskiego. Należy zatem zgodzić się z poglądem prezentowanym przez W. Ramusa ("Instytucje prawa o obywatelstwie polskim", Warszawa 1980, s. 258), iż "w czasie ostatniej wojny należało uwzględnić wyjątkowość sytuacji, w której interes państwa polskiego nie tylko dopuszczał, ale przemawiał za wstąpieniem jego obywateli do służby cywilnej lub wojskowej w państwach sojuszniczych albo nawet w innym państwie obcym, nie związanym z Polską żadnym układem o sojuszu, przyjaźni lub pomocy, ale walczącym z Niemcami jako wspólnym wrogiem".
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z wykładni celowościowej art. 11 ust. 2 ustawy można wyprowadzić wniosek, iż utrata obywatelstwa polskiego na podstawie tego przepisu w związku ze "wstąpieniem do służby wojskowej w państwie obcym" bez zgody właściwych organów polskich następowała nie tylko w razie podjęcia przez obywatela polskiego służby wojskowej w obcym państwie w charakterze ochotnika, lecz również w przypadku odbycia przez niego przymusowej służby w obcym wojsku, będącego konsekwencją dobrowolnego nabycia przez niego obywatelstwa obcego państwa. Odbycie zasadniczej służby wojskowej stanowi realizację przez obywatela obowiązków obrony ojczyzny i wierności danemu państwu. Służba ta jest więc z samego swojego charakteru przymusowa. Obowiązek ten ciąży jednak tylko na obywatelach danego państwa, dlatego w przypadku dobrowolnego nabycia obywatelstwa państwa obcego przez daną osobę należy uznać, że wyraża ona zgodę na wypełnianie obowiązku obrony tego państwa. Nabycie obywatelstwa obcego, jako powodujące powstanie stosunku zależności i posłuszeństwa dla władzy innego państwa, było jedną z przesłanek utraty obywatelstwa państwa polskiego na podstawie art. 11 ustawy (z zastrzeżeniem przewidzianym w art. 11 zd. 2). Odbycie obowiązkowej służby wojskowej w obcym państwie przez obywatela polskiego, będące następstwem dobrowolnego nabycia przez niego obywatelstwa tego państwa, należy zatem również uznać za naruszające obowiązek wierności państwu polskiemu i powodujące powstanie stosunku zależności wobec innego państwa. W związku z powyższym, stwierdzić trzeba, że zarówno dobrowolne wstąpienie przez obywatela polskiego do obcego wojska, jak również odbycie obowiązkowej służby wojskowej w obcym państwie, będące konsekwencją dobrowolnego nabycia przez niego jego obywatelstwa powodowało utratę obywatelstwa polskiego na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy. Należy podkreślić, że skarżący w 1935 r. wyjechał dobrowolnie z Polski i zamieszkał na obszarze Palestyny. Po 13 latach zamieszkiwania w Palestynie, w związku z utworzeniem państwa Izrael, w dniu 15 maja 1948 r. nabył obywatelstwo izraelskie. Z zachowania skarżącego, polegającego na długotrwałym zamieszkiwaniu na terytorium Palestyny, zmianie brzmienia imienia i nazwiska, podjęciu tam stałego zatrudnienia wynikało, iż miał on wolę dalszego pozostawania w Izraelu. Wiązało się z tym przyjęcie przez niego obywatelstwa izraelskiego i w konsekwencji konieczność wypełniania ciążących na nim obowiązków względem nowo powstałego państwa, w tym obowiązku odbycia obowiązkowej służby wojskowej. Jak wynika z ustalonego przez organy i przyjętego przez Sąd I instancji stanu faktycznego, w dniach od 20 lipca do 12 października 1948 r. skarżący odbył obowiązkową służbę wojskową w Armii Izraela, nie starając się o uzyskanie przewidzianego prawem polskim zezwolenia właściwych organów. Służba ta, nawet jeżeli nie podjął on jej z własnej inicjatywy, była konsekwencją dokonanego przez niego wyboru miejsca stałego zamieszkania w Palestynie, a następnie przyjęcia obywatelstwa izraelskiego. Trudno jest zatem zgodzić się z podnoszonymi w skardze kasacyjnej argumentami, że skarżący został przymusowo obywatelem Izraela i przymusowo odbywał w tym państwie służbę wojskową. Nie ma też znaczenia podnoszona w uzasadnieniu skargi kasacyjnej okoliczność, że pełniona przez skarżącego służba wojskowa nie pozostawała w sprzeczności z interesem państwa polskiego, gdyż Polska nie prowadziła wówczas żadnych działań wojennych.
Niezrozumiały jest podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 1 p.u.s.a. i art. 3 p.p.s.a., przez błędne uznanie przez Sąd I instancji, że skarżący dobrowolnie nabył obywatelstwo Palestyny oraz Izraela, co pociągało za sobą określone obowiązki wobec tych państw, w tym obowiązek służby wojskowej. Powołane przepisy stanowią o kompetencji sądów administracyjnych do sprawowania kontroli działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem. Skarżący, podnosząc ten zarzut, nie powołał żadnych szczegółowych przepisów prawa, które jego zdaniem zostały naruszone poprzez dokonanie przez Sąd I instancji takiej oceny jego zachowania i uznanie, że nabył on dobrowolnie obywatelstwo Palestyny i Izraela. To, że Sąd I instancji dokonał w uzasadnieniu wyroku oceny określonych okoliczności faktycznych, która różni się od stanowiska prezentowanego przez skarżącego, nie oznacza jeszcze, że oceny tej dokonano sprzecznie z prawem.
Reasumując, uznać należy, iż Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że skarżący w dniu wstąpienia do służby w wojsku izraelskim (20 lipca 1948 r.) z mocy prawa, na podstawie art. 11 pkt 2 ustawy z 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego, utracił obywatelstwo polskie, a organy administracji, odmawiając mu potwierdzenia posiadania tego obywatelstwa, działały zgodnie z prawem.
Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.
Tekst orzeczenia pochodzi ze zbiorów sądów administracyjnych.
